Süt İneklerini Besleme
Süt ineklerinin besin ihtiyacı, laktasyonun durumuna ve gebeliğine göre değişir. Laktasyon boyunca hayvanın süt verimi, yem tüketimi ve canlı ağırlığındaki değişim farklıdır. Hayvanlara verilecek yemlerin kalitesi sütteki yağ oranını etkilemektedir. Ham selüloz içeriği kuru madde %18’in altına inmemelidir. İndiği durumlarda süt yağında bir azalma meydana gelecektir. Laktasyon boyunca, bu değişimler göz önüne alınarak, süt inekleri 4 farklı dönemde beslemeye tabi tutulmalıdır.
- Laktasyonun ilk 70 günü.
- Laktasyonun 70-140 günleri.
- Laktasyonun 140-305 günleri.
- Kuru dönem.
Laktasyonun ilk 70 Günü;
Laktasyonun başlangıcı olan buzağılamadan sonraki bu ilk dönem en kritik dönemdir. İneğin süt vermeye başladığı oldukça yoğun bir bedensel yük olduğu dönemdir. Süt verimi hızla artar ve 4-6 hafta sonra en yüksek düzeye çıkar. Buna rağmen yem tüketimi 12-14 hafta sonra 2. dönemde artar. Bu dönemde karma yem veya dane yem her gün 0,5-1kg artırılarak verilmelidir. Silajın kıyılarak, dane yemlerin ezilerek veya kırılarak yedirilmesi gereklidir.
Bu dönemde laktasyonun toplam kuru maddesinde %65’den fazla dane yem bulunmamalı ve hayvana iyi kaliteli kaba yemler yedirilmelidir.
Laktasyonun 70-140 Günleri;
Buzağılamadan sonraki 2.dönem olan bu dönemde süt verimi yüksektir. Dane yem tüketimi ineğin canlı ağırlığının %2,5’ine erişebilir. Kaba yem tüketimi canlı ağırlığının en az %1’i düzeyinde tutulmalıdır. Bu dönemde şeker pancarı posası ve melas verilmesi ineğin yüksek düzeyde karma yem tüketimini artırır.
Bu dönemde laktasyonun toplam kuru maddesinde %65’den fazla dane yem bulunmamalı ve hayvana iyi kaliteli kaba yemler yedirilmelidir.
Laktasyonun 140-305 Günleri;
Buzağılamadan sonraki bu 3. dönemde ineklerin problemleri çok az olur. Aynı zamanda ineğin gebe olduğu bu dönemde süt verimi azalmaya devam eder ve hayvanın besin ihtiyacı azalır. Bu dönemde dane ve karma yem tüketimi azaltılmalı ve süt verimini karşılayacak düzeyde olmalıdır. Laktasyonun ilk döneminde ağırlık kaybeden inekler bu dönemde kaybettikleri ağırlıkları geri alırlar.
Kuru Dönem;
Bir sonraki laktasyondan 45-60 gün önceki dönem olan bu dönemde besin madde gereksinimleri yüksek olmasa bile yine de kritiktir. Bu dönemdeki hatalar gelecek laktasyonu kötü bir şekilde etkiler. Bu dönemde inekler hem karnındaki buzağının ihtiyaçlarını karşılanması hem de 3. dönemde eksik kalan vücut ağırlıklarının tamamlanması için yeterli besine gerek duyarlar. Kuru madde tüketimi canlı ağırlığının yaklaşık %2’si kadardır. Bunun %1’i kaba yem ile karşılanmalıdır.
Bu dönemde kalsiyum ve fosfor dengesini sağlamak ve ihtiyacını karşılamak çok önemlidir. CA/P oranı yaklaşık 2/1 olmalıdır. Bu dönem A ve D vitamini verilmesi buzağının yaşama gücünü ve ağız sütünün vitamin düzeyini artırır. Doğumdan sonra yavru zarlarının atılımını kolaylaştırır ve süt hummasını önler.
